همه دستگاه‌ها و تجهیزاتی که مورد استفاده قرار می‌گیرند، دارای عمر مفید هستند. باتری یو پی اس هم از این قاعده مستثنی نیست. یو پی اس‌ها برای عملکرد بهینه و مناسب به باتری با کارایی بالا نیاز دارند. این مهم فقط با نگهداری مناسب باتری در دمای مناسب امکان‌پذیر می‌شود. اساسا تاثیر دما بر عمر باتری یو پی اس چیست؟ در این مطلب قصد داریم به بررسی جامع این موضوع بپردازیم.
یو پی اس چیست؟
Ups مخفف Uninterruptible Power Supply می باشد و معنای فارسی آن یعنی منبع تغذیه بدون وقفه.
در واقع در تعریف یو پی اس می توان گفت یک منبع تغذیه الکترونیکی است که وظیفه آن تامین برق مورد نیاز بدون وقفه می باشد. بنابراین می توان گفت یو پی اس یک منبع برق بدون وقفه است که می تواند برق مورد نیاز تجهیزات مصرف کنندگان را با استفاده از انرژی برق ذخیره شده تامین کند.
مهم ترین کارهایی که دستگاه های یو پی اس می توانند انجام دهند این است که با قطع برق شهر بلافاصله و بدون وقفه وارد مدار برق شده و میزان برق مورد نیاز را تامین کنند تا نیازی به خاموش شدن نباشد و حتی نیاز به تنظیم مجدد دستگاه شما وجود ندارد.
وظیفه چنین دستگاه هایی محافظت از وسایل الکترونیکی حساس و مراقبت از آنها در برابر نوسانات برق است.
تاثیر سرما بر باتری یو پی اس
همان طور که گرمای بیش از حد می‌تواند بر باتری یو پی اس تاثیر منفی بگذارد، سرمای بیشتر از اندازه نیز به همان مقدار مضر است. تاثیر سرما بر باتری یو پی اس، دقیقا برعکس گرما است؛ به بیان ساده‌تر، اگر گرما سرعت واکنش شیمایی را در باتری یو پی اس بالا ببرد، سرما می‌تواند به همان اندازه سرعت واکنش‌ها را کاهش داده و در عملکرد طبیعی باتری، اختلال ایجاد کند و موجب خرابی شود.
البته بسته به نوع باتری یو پی اس، تاثیر سرما بر آن متفاوت خواهد بود. برای مثال در برخی از انواع باتری‌ها، سرما ممکن است تنها موجب کاهش بازدهی باتری شود؛ در مقابل در برخی از دیگر انواع باتری، سرما ممکن است به کل عملکرد باتری را متوقف کند. در برخی از انواع حساس دستگاه، مثلا دستگاه یو پی اس آنلاین، و یا یو پی اس لاین اینتراکتیو، این موضوع اهمیت بیشتر نیز دارد.
به طور کلی می‌توان گفت که سرما می‌تواند ظرفیت باتری را کاهش دهید؛ برای مثال اگر باتری شما در دمای معمولی بعد از 1 ساعت خالی می‌شد، قرار گرفتن آن در سرما می‌تواند موجب خالی شدن باتری در 30 دقیقه یا حتی کمتر شود. آمار به دست آمده از تحقیقات مختلف نشان می‌دهد که به طور میانگین، عملکرد باتری یو پی اس در دمای 30- درجه سانتیگراد، تنها حدود 50 درصد یا کمتر خواهد بود. در آخر به این دو نکته توجه کنید که:
- عملکرد باتری‌های سرب اسیدی بعد از انجماد، کاملا متوقف می‌شود و این باتری‌ها عملا بی‌فایده خواهند بود.
- باتری‌های لیتیوم یونی نیز با قرار گرفتن در معرض سرمای زیاد، بخش بسیاری از ظرفیت خود را برای همیشه از دست خواهند داد.
بررسی مناسب‌ترین دما برای عملکرد مناسب یو پی اس
تاثیر دما بر عمر باتری یو پی اس ثابت شده است. هر چقدر این دما به ایده‌آل یو پی اس نزدیک باشد، نه تنها شاهد عملکرد بهینه و مناسب یو پی اس خواهید بود، بلکه عمر مفید دستگاه هم بیشتر خواهد شد. بهترین دما برای عملکرد مناسب یو پی اس کدام است؟
معمولا یو پی اس‌ها در دمای بین 20 تا 25 درجه سانتیگراد، بهترین عملکرد را از خود نشان می‌دهند. این دما دقیقا بهترین دمای اتاق محسوب می‌شود. برای حفظ عملکرد یو پی اس، بهتر است دستگاه را همیشه در این دما نگهداری کنید. به یاد داشته باشید که یکی دیگر از شرایط مهم نگهداری از باتری، خشک و خنک بودن محل نگهداری است.
تاثیر گرما بر عملکرد انواع باتری یو پی اس
بهترین و مطلوب ترین عملکرد باتری در دمای اتاق یعنی در حدود 20 درجه سانتیگراد صورت می گیرد و با تغییر جزئی در درجه حرارت محیط عمر مفید باتری یو پی اس و ظرفیت و عملکرد باتری تغییر می کند. گرما عموما بیشترین تاثیر را بر عمر باتری های یو پی اس می گذارد و اثر آن مخرب بوده و عمر باتری را کم کند این تاثیر در تمام باتری های سیلد اسیدی یکسان است و گرما عمر کلیه باتری های سیلد اسید را کم کند.
برخی از مهم‌ترین تاثیرات گرما بر دستگاه یو پی اس، عبارتند از:
- تغییر شکل فیزیکی باتری
- از کار افتادن باتری
- خراب شدن تجهیزات یو پی اس
- افزایش احتمال آتش‌سوزی دستگاه
- غیرفعال شدن الکترودهای باتری یو پی اس
به طور کلی اگر یو پی اس در دمای بالا نگهداری شود، آسیب‌های جدی زیادی خواهد دید. هر چقدر باتری یو پی اس داغ‌تر شود، فعل و انفعالات شیمیایی آن هم افزایش پیدا می‌کند. همین مسئله باعث کاهش عمر باتری یو پی اس خواهد شد. اگر عمر یو پی اس کمتر شود، طبیعتا هزینه‌های شما برای تعمیر و خریداری مجدد دستگاه هم افزایش پیدا می‌کند.
افزایش طول عمر باتری یو پی اس و نگهداری صحیح آن
باتری یو پی اس مانند سایر دستگاه ها عمر مفیدی دارد و عمر مفید یک دستگاه زمانی است که بازده قابل قبولی داشته باشد. بنابراین برای حفظ و افزایش طول عمر باتری های یو پی اس باید نکات مهمی را در نظر گرفته و رعایت کنیم.
قبلا اشاره کردیم که یکی از مواردی که می تواند به افزایش طول عمر باتری یو پی اس کمک کند تاثیر دما بر باتری یو پی اس است. اما این تنها راه افزایش و نگهداری صحیح باتری های یو پی اس نیست.
در ادامه به نکات دیگری برای نگهداری صحیح از باتری یو پی اس اشاره کرده ایم.
- انتخاب باتری ups و شارژ باتری یو پی اس بصورت مناسب
- بازدید دوره ای باطری UPS
- استفاده باتری سالم در کنار باتری اسقاط و فرسوده
